Hoewel het nog niet zo lang geleden anders was, wordt de hardloopwereld vandaag de dag gedomineerd door één categorie items. En dan heb ik het niet over de nieuwste carbonplaat of het dikste foam, maar over andere hardwear die voor lopers onontbeerlijk zijn geworden. Namelijk over sporthorloges, activity trackers, vermogensmeters en apps (zoals Strava). 

Deze hardwear is natuurlijk heel behulpzaam in het vastleggen van de harde data als snelheid, afstand en vermogen en helpt bij het in de gaten houden van je progressie. Maar hoeveel plezier heb je van die data? Zeg eens eerlijk? Hoe vaak heb jij ruzie met jouw Garmin of met de AI-functie van Strava? 

“Deze training is niet-productief”.

Was getekend: Garmin. Heb jij ook het gevoel dat jouw horloge je trainingsplezier en -geluk kaapt? En wat zou je zeggen als ik je een betrouwbaar en flexibel alternatief kon bieden? Eentje gebaseerd op miljoenen jaren van ontwikkeling en gebouwd door het grootste collectief ooit samengebracht? En het is nog gratis ook!

Klinkt te goed om waar te zijn? Fout: je bent het zelf.

De mens heeft sensoren verspreid over het lichaam die buitengewoon gevoelig zijn, zich continu aanpassen en opnieuw kalibreren. De input van data aan deze sensoren vindt op verschillende niveaus plaats, zowel neuraal, hormonaal en humoraal. Het is een systeem dat bovendien volledig geïntrigeerd is. Dit signaleringssysteem is zo uitgebreid en verweven dat de complexiteit ervan pas langzaam maar zeker volledig wordt ontdekt en begrepen. En al deze signalen worden geregistreerd en verwerkt door het meest veelomvattende computersysteem ter wereld: onze hersenen en ruggenmerg.

We evalueren dagelijks dan ook miljoenen gegevenspunten in de context van onze emoties, motivaties, onze doelen en andere omstandigheden. Dat doen we om een indruk te krijgen van onze huidige situatie met betrekking tot ons verleden en om onze gewenste toekomst te bepalen. We wegen het belang en de waarde van elk stukje data in de context van al het andere dat er in ons leven gebeurt. Van hoeveel (kwaliteits)slaap we gisteravond hebben gehad tot de stressvolle situaties op ons werk, van gezins- of familiare agendapunten tot de mate van onze motivaties voor de taak die voor ons ligt, of dat nu een belangrijke training is of de marathon waar je al een half jaar voor traint. En we gebruiken dit systeem ook nog eens met continu en ad hoc, en dus ook terwijl we hardlopen.

Het is dan ook volledig absurd, onnodig en oneerlijk om een horloge, een app of ander apparaat aan deze standaard te houden. Trap dus niet in de valkuil te denken dat jouw horloge slimmer is dan jijzelf, of je betere resultaten kan opleveren, zeker niet als je niet zeker bent of het apparaat meet wat het zegt te meten. 

Natuurlijk zijn apps en sporthorloges nuttig: ze zijn met name geschikt om een bewustzijn te ontwikkelen van fysiologische parameters, en deze te koppelen aan onze percepties van dat moment. Vooral relatief nieuwe lopers – maar ook meer gevorderde lopers – zijn gebaat bij het regelmatig herijken van inspanning, intensiteit én gevoel: daar kunnen sporthorloges heel behulpzaam bij zijn. 

Gevoel is wat overblijft als je eens zonder horloge op pad gaat. Want welke houvast heb je dan nog? Ik denk dat een groot deel van de lopers meer progressie boekt, sneller wordt en bovenal meer plezier heeft, als ze vaker op gevoel lopen, beter naar hun eigen signalen en hun gevoel luisteren. Dat gaat heel gemakkelijk: plak gewoon je horloge af of draai hem om! Ik begin met bijna elke nieuwe coachee eerst met een loop op gevoel. Loop maar eens een half uur “gemakkelijk”. Dat kún je niet fout doen. Als het niet gemakkelijk voelt, loop je immers te snel.

Loop dus eens wat vaker op gevoel. Zie het als onderdeel van jouw training: het herstellen van de dissociatie die optreedt in de wereld waarin we leven. Eentje van comfort en technologie die ons leven veel makkelijker heeft gemaakt, maar ons ook heeft verwijderd van ons contact met onze omgeving én met onszelf. Hardlopen is natuurlijk dé manier om dit contact terug te krijgen. Loop dus vaker op gevoel. En daarmee train je gelijk tempogevoel - weten hoe snel je loopt zonder de "bevestiging" van gps. 

Eén van mijn lopers loopt vrijwel alles op gevoel. Van easy tot marathon en drempel tempo. Uiteraard zet ik in zijn trainingen marges klaar waarbinnen hij op dat moment de meeste progressie mag verwachten. Hij leest voor de training de beschrijving, draagt zijn horloge en hoort de interval piepjes zodat hij weet wanneer hij sneller of wat langzamer kan gaan lopen. Hij blijft dicht bij zijn gevoel en past de training ook daarop aan. 

Oh, en hij loopt 2.20 op de marathon.

PS

Dat Strava vlak voor zijn PR op de 10km doodleuk verkondigde dat zijn fitness achteruitging, is natuurlijk exemplarisch én voer voor een volgend artikel: maximale vs. optimale adaptatie.